Kan basıncı yüksekliği (hipertansiyon) küresel boyutta halk sağlığını tehdit eden sorunların en önde gelenidir. 2015 yılında Dünya Sağlık Örgütü 1 milyar üzerinde insanın hipertansiyonu olduğunu belirtmişti. Dünyada on kişiden en az üçünde hipertansiyon var demek oluyor. Ama, yarısı tansiyonu olduğunu bilmiyor. Bilenlerin de üçte ikisi tansiyonunu kontrol altına alabilmiş değil.
Hipertansiyon kimlerde fazla?
Diyette tuz, doymuş yağ ve trans yağların yüksek buna karşılık meyve ve sebze miktarının düşük olması kan basıncını artırır. Fiziksel olarak hareketsiz, tütün ve alkol tüketen, kilolu veya obez kişilerde hipertansiyon sık ve kontrolü zordur. Aile öyküsü, ileri yaş diyabet ve böbrek hastalığı olması da risktir.
Hipertansiyonun en sık rastlanan belirtileri nelerdir?
Hipertansiyon uzun süre hiçbir belirti vermeden sinsice ilerler, ama zamanla beyin, göz, böbrek ve kalp dahil tüm organların damarlarını tahrip eder. Sonuçta hipertansiyon beyin kanaması, beyin damar tıkanıklığı, körlük, demans, kalp krizi, böbrek yetmezliğine yol açıyor. Bu nedenle tansiyonun düzenli olarak ölçülmesi gereklidir. Belirti beklenmemelidir.
Hipertansiyon inme ve bunamanın önemli bir nedenidir.
Hipertansiyon her tip inmenin en sık nedenidir. Beyin kanamaları ve akut damar tıkanıklıkları yanı sıra beyinde kılcal damarları uzun dönemde etkileyerek bunamaya kadar giden hafıza kusurları, yürüme bozuklukları, dengesizlik, düşme, depresyon, idrar problemleri gibi sorunlara yol açar.
Hipertansiyon nasıl tedavi edilmelidir?
Hipertansiyon önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Hipertansiyon ile mücadele ilk iş teşhistir. Önce kan basıncı ölçümü yapılmalıdır. Hipertansiyon için çok sayıda ve oldukça etkili ilaçlar vardır. Ama unutulmamalı ki hipertansiyon tek başına ilaçla tedavi edilmez. Hipertansiyonla mücadelede sağlıklı beslenmek, kilo vermek, düzenli egzersiz yapmak, tuzu azaltmak, sigara içmemek, alkol kullanmamak, stresi azaltmak, daha rahat yaşamak, doktor kontrollerine gitmek ve önerilerine de uymak gerekir.
Hipertansiyon kontrolü için diyette tuz miktarı azaltılmalıdır.
Sodyum tüketiminin günde 2 gram (günde 1 çay kaşığı ya da 5 gram tuza eşdeğer) seviyesine indirilmesi gerekir. Buna karşılık diyetteki potasyum alımı 3,5 gram üzerine çıkarılmalıdır. Elbette bu doğal yollarla yani bol meyve sebze yiyerek sağlanmalıdır.
Son söz
Sağlıklı beyin için sağlıklı kan basıncı şart. Bunun için hemen şimdi tansiyonunu öğren!