Parkinson hastalığı ismi İngiliz hekim James Parkinson’ dan gelen sinir sisteminde ilerleyici hücre kaybına yol açan dejeneratif bir hastalıktır. Hastalık her yaş grubunda ortaya çıksa da en sık tanı konulan 60 yaş ve üstüdür. Erkeklerde kadınlara oranla iki kat daha sıktır. Hastalığın bulgularına neden olan mekanizmalar daha iyi bilinir; ancak hücre kaybını başlatan tetikleyiciler konusunda halen bilgi eksiğimiz mevcuttur. Parkinson hastalığında başta dopamin olmak üzere farklı nörokimyasalların üretiminden sorumlu hücrelerin erken yaşlanması ile hastalık bulguları ortaya çıkar. Vücudun tek tarafında başlayan titreme, yavaşlık ve katılık hissi ilk farkedilen motor bulgulardır. Hastalık yıllar içinde ilerledikçe bulgular karşı tarafa geçer ve çeşitlenir. Motor bulgulara ek olarak nonmotor bulgular da hastanın şikayetleri arasında olur. Bunlar depresyon, ilgisizlik, davranış sorunları, kabızlık, tansiyon oynamaları ve unutkanlıklardır. Parkinson hastalığı genetik olarak yatkın bireylerde farklı toksinlere maruz kalma ile ortaya çıkar. Hastaların bulguları, tedaviye yanıtları ve ilerleme hızları farklıdır ve her hasta kendi özelinde tedavi edilir.
Parkinson hastalığı tanısı hastanın ve hasta yakının hayatında bir dönüm noktasıdır. Hastalar ilerleyici ve hareket sorunları yaratan bu hastalıktan doğal olarak korkarlar, endişelenirler ve bazen tanıyı reddederler. Hasta yakınları için de hastalık tanısı ileriki yılları düşünerek kaygı ve moral bozukluğu yaratır. Ancak üzerinde en çok araştırmanın yapıldığı hastalıklardan biri olan Parkinson hastalığı nedenleri ve tedavisi konusunda son yıllarda bilgi ve tecrübemiz artmıştır. Her evredeki hasta için hastaya özel tedavi stratejileri vardır. Parkinson hastalığının tamamen ortadan kaldıracak gen ve kök hücre tedavileri ile ilgili araştırmalar devam etmektedir.
Parkinson hastalığını ortadan kaldıracak tedavilerin kullanıma girmesini beklerken; hedefimiz hastalarımızın hastalığın bulgularından en az etkilenmesini sağlamak ve gün içinde yaşam kalitelerini yüksek tutmaktır. Türkiye’de yaklaşık 150.000 Parkinson hastası olduğu varsayılmaktadır. Türkiye Parkinson Hastalığı Derneği hastalarımız ve hasta yakınlarının doğru bilgiye ulaşmalarını, konusunda tecrübeli ve eğitimli uzmanlarca muayene ve takip edilmelerini ve Parkinson hastalığı uzmanı nörologların yetiştirilmesi ve eğitimlerinin desteklenmesini hedefler. 1993 yılında kurulan derneğimizin yaklaşık 300 aktif üyesi mevcuttur.
Türkiye Parkinson Hastalığı Derneği “Dünya Parkinson Günü” olan 11 Nisan için her sene olduğu gibi hasta ve hekimlerinin buluştuğu toplantılar planlamıştır. Derneğimiz bu sene “YÖNTEM BİLİMDEN DESTEK GÖNÜLDEN” projesiyle hasta- hasta yakını ve hekimlerinin buluştuğu atölye çalışmaları organize etti. Hareket bozukluğu uzmanları rehberliğinde yapılacak bu toplantılara Türkiye’de 60’ın üzerinde hekim ve yaklaşık 35 merkezin destek verdiğini bildirmek isterim. 11 Nisan 2022 de başlanacak bu verimli grup çalışması için hasta ve hasta yakınlarımız ayrıntılı bilgiyi dernek sayfasından ve dernek sekreterimizden alabilirler.
Prof Dr. Dilek İnce Günal
TND Hareket Hastalıkları Çalışma Grubu