31 Mayıs Dünya Tütüne Hayır Günü Basın Bülteni
“Sigara, hastalıkları önlemede değiştirilebilir bir risk faktörüdür”
“Sigara içenlerde inme riski 2-4 kat fazla”
Türk Nöroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Şerefnur Öztürk 31 Mayıs Dünya Tütüne Hayır Günü’ne ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Bütün dünyada damar sağlığı özellikle de beyin kan dolaşımının sağlıklı şekilde sürdürülebilmesi en önemli sağlıklı yaşam hedefleri arasındadır. Sigara ve tütün ürünleri kullanımının bütün sağlık göstergelerine, özellikle de kalp-beyin damar hastalıklarına olan negatif etkileri bilimsel olarak kanıtlanmıştır ve bu durum özellikle de kalp ve beyin damarları ile ilgili hastalıkları önlemede en önemli mücadele alanlarından birini oluşturmaktadır.
Yaşadığımız süreçte COVID-19 pandemisi tütün kullanımının olumsuz etkilerini daha da ön plana çıkaran bir faktör olmaktadır. COVID -19 hastalığı tanısı ile izlenen hastaların akıbetlerini belirleyen en önemli ve en yaygın risk faktörlerinden biri olarak tütün kullanımı ön plana çıkmıştır. Daha önce de üst solunum yolu enfeksiyonları için hastalığa yakalanma ve daha şiddetli hastalık tablosuna sahip olma yönünden sigaranın negatif etkileri ortaya konmuşken, COVID-19 hastalığında da bu durumun daha da belirgin olarak ortaya çıktığı izlenmektedir.
Sigara ile mücadele bireyin tek başına başarıyla sürdürebileceği bir alan olmaktan uzaktır. Bu konuda toplumun ilgili bütün alanları işbirliği içinde olmalıdır. Her alanda olduğu gibi bu alanda da eğitim ve medya desteği birinci koşuldur. Çocukluk çağından başlayarak devamlı sürdürülen tütün ve ürünlerinin sağlık ve yaşamla ilgili diğer alanlardaki zararları ve mücadele yolları verilmelidir. Sigara üretim ve dağıtım şirketleri paketler ve satış alanlarına uyarıcı, etkin işaretler kullanmalıdır. Bu maddelerin kullanımında caydırıcı fiyatlandırma ve vergiler düzenlenmelidir. Okul ve çalışma alanlarında sigara zararlarına yönelik toplantılar, aktiviteler yanı sıra alternatif sağlıklı yaşam modelleri ve olanakları gösterilmelidir. Belirlenmiş alanlarda kısıtlamalara ek olarak, tütün kullanımının başlangıcını önlemeye yönelik ve kullanımının kesilmesine yönelik, kolay ulaşılır, yaygın, deneyimli ve multidisipliner destek sistemleri oluşturulmalıdır.
Sigara ve tütün kullanımının azaltılması ve ortadan kaldırılmasına yönelik hem bütün dünyada hem de ülkemizde çok büyük ve çoğu da başarılı olan kampanyalar sürdürülmektedir. En yüksek sigara kullanma aralığı 25-44 yaş aralığındadır. En yüksek bırakma oranları erkeklerde 55 ve üzeri, kadınlarda 45 ve üzeri yaşlardadır. Erkekler günde ortalama 17,2 adet sigara içerken, kadınlar ortalama 11,0 adet sigara içmektedir. Sigara kentsel bölgede kırsal bölgelerden daha yüksek oranda içilmektedir (yüzde 31, yüzde 25). Sigarayı bırakmış olanların oranı yüzde 9’dur, içenlerin yüzde 57’si bırakmayı denemiştir. Sigara karşıtı kampanyalar sürdürülüyorken, elektronik sigara üretimi ve kullanılmasının yaygınlığı giderek artmıştır. Bugün 150’den fazla elektronik sigara çeşidi olduğu bildirilmektedir ve ne yazık ki, elektronik sigara kullanımın ne kadar güvenli olduğuna dair yeterli bilimsel veri bulunmaktadır. Elektronik sigara kullanımının sigara kullanımına dönüşü kolaylaştırdığı, sigara bırakma davranışını zorlaştırdığını, özellikle de okullarda ve 18 yaş altı bireyler arasında yaygınlaştığı bilinmektedir.
Prof. Dr. Şerefnur Öztürk,
Türk Nöroloji Derneği Başkanı
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD Başkanı