Nöroepidemiyoloji Çalışma Grubu Moderatörü Prof. Dr. Hikmet Yılmaz: Dünya Beyin Günü / Beyin Sağlığı Herkes İçin

20.07.2022

 

Gelişmiş toplumlarda nörolojik hastalıklar engelliliğe ve erken ölümlere neden olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. 2017 yılında Lancet dergisinde küresel hastalık yüklerinin araştırıldığı bir çalışmada; nörolojik hastalıklar ölüme ve engelliliğe neden olmada üçüncü sırada yer aldığı dünyada tüm ölümlerin %16.5’unun nörolojik hastalıklar nedeniyle olduğu bildirilmektedir. Nöroepidemiyoloji toplumdaki nörolojik hastalıkların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen belirteçleri inceleyerek genel sağlık koşullarını geliştirmeyi amaçlar. Nörolojik hastalıklar ile ilgili bilgileri toplamak, yorumlamak, tedavilerin katkılarını ortaya koymak ve sağlık politikalarının oluşturulabilmesi için bilimsel veriler sunmak bu disiplinin temel uğraşı alanıdır. Keza; bu alan beyin sağlığını da içermektedir. Beyin sağlığı, değişen koşullarda hayatiyetini sürdürebilmek için neyi bilmeye ihtiyaç duyduğunu öğrenme kabiliyetidir. 

 

Kalıtsal yada sonradan edinilmiş bir nörolojik hastalık söz konusu olduğunda bireylerin beceri ve uygulama pratiklerinde, kabiliyetlerinde yetersizlik ortaya çıkar. Nöroplastisite diye tanımladığımız beynin kendini iyileştirme ve yeniden yapılandırma becerisi bu yetersizlikler ile başa çıkabilmemizi sağlar.

 

Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklar, epilepsi, inme, multipl skleroz gibi kronik nörolojik hastalıkların neden olduğu engellilik yada erken ölümler ancak nöronal plastisitenin korunması sayesinde sınırlanabilir.

Bu nedenle beyin sağlığı konusunda toplumun bilgilendirilmesi son derece önemlidir. Dünya nüfusu hızla yaşlandığı için nörolojik hastalıkların neden olacağı engellilik ve erken ölümlerin de artacağı öngörülmektedir. Nörolojik hastalıkların erken tanı ve etkin tedavilerinin yanı sıra bu hastalıkların insidans, prevalans, mortalite, disabilite oranlarının hesaplanarak buna göre sağlık politikalarınınbelirlenmesi çözümün en önemli kısmını oluşturmaktadır. Bu yapılabildiğinde ‘’Herkes için beyin sağlığı’’ sloganı amacına ulaşmış olacaktır.

 
Prof. Dr. Hikmet Yılmaz